Ο ΔΕΣΠΟΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΑΦΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ

 

Ο ΔΕΣΠΟΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΑΦΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ

Πέρασαν  121 χρόνια από τον θάνατό του μεγάλου σατιρικού λογοτέχνη  και ποιητή  Ανδρέα Λασκαράτου  (1811-1901) και παραμένει ακόμα και σήμερα «σημείο αντιλεγόμενο» πνεύμα ανήσυχο που δημιούργησε έργα που συνήθιζαν να έρχονται σε σύγκρουση με τις αντιλήψεις της εποχής του. Εξέφραζε ελεύθερα και ανεπηρέαστα τις απόψεις του και προκαλούσε με τη γραφή του γι' αυτό γνώρισε διώξεις, τη φυλάκιση αλλά και τον αφορισμό. Απέναντί του βρέθηκε κυρίως η εκκλησία αλλά και κοινωνική πραγματικότητα της Κεφαλονιάς της εποχής του . Αναμφισβήτητα  υπήρξε μία σημαντική  μορφή της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας και των γραμμάτων. Με αποκορύφωμα τον αφορισμό του από την επίσημη Εκκλησία, ο στιχουργός και πεζογράφος απ' την Κεφαλλονιά γνώρισε πολλές φορές τον διωγμό, την απαξίωση και την εχθρότητα των συγχρόνων του· κι αυτός, και η οικογένειά του. «O Ανδρέας Λασκαράτος, είναι πολύ περισσότερον πολεμιστής ή όσον είναι ποιητής», έγραψε κάποτε γι’ αυτόν ο Κωστής Παλαμάς.

Ο Γεράσιμος Δώριζας(1851-1901) Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1873 έχοντας ήδη χειροτονηθεί Διάκονος, διετελεσε Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και κατόπιν Μέγας Αρχιδιάκονος. Το 1879 εστάλη στο Παρίσι όπου πραγματοποίησε σπουδές στη Νομική όπου αναγορεύθηκε διδάκτωρ του δικαίου. Στις 25 Ιανουαρίου 1893 χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος Κεφαλληνίας   Εκοιμήθη στο Αργοστόλι συνεπεία καρδιακής νόσου στις 23 Ιανουαρίου 1901.Υπηρξε φωτισμένος ιεράρχης, πολύγλωσσος, άριστος θεολόγος- φιλόσοφος ,νομικός και φιλόλογος, με σπάνια ευγλωττία, το μισθό έδινε ολόκληρο σε φιλανθρωπίες, δεν έφερε τα διακριτικά του βαθμού του, ζούσε με τους φτωχούς και τον κόσμο ακόμα και όταν αντελήφθη το τέλος του ζήτησε να ταφεί στο νεκροταφείο Δραπάνου και όχι όπου όλοι επίσκοποι Κεφαλονιάς. Υπήρξε φίλος με τον Λασκαράτο και τον Μικέλη Αβλιχο. Ο  Αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς Γεράσιμος Δόριζας που ήταν ένας φωτισμένος Ιεράρχης  ανέπτυξε θερμή προσωπική φιλία με τον Λασκαράτο, ενώ είχαν προηγηθεί όσα προαναφέραμε και η παραπομπή του σε δίκη από την Ι. Σύνοδο(1868)αλλά και το τελευταίο βιβλίο του Λασκαράτου: «Η δίκη μου με τη Σύνοδο, Κεφαλονιά, τυπ. Η Πρόοδος, 1869». Ο Ηλίας Τσιτσέλης  δημοσίευσε υπό τον τίτλο ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΟΡΙΖΑΣ σε περιοδικό  « Αι Μούσαι» στην Ζάκυνθο   δημοσίευσε το 1896 ποίημα του Λασκαράτου  για τα 85 χρόνια του. Το ποίημα έστειλε ο Λασκαράτος  στον Δόριζα ο οποίος απάντησε  με το ακόλουθο θερμό  γράμμα, το οποίο αποτελεί συνταρακτικό ντοκουμέντο :

« Πολυσέβαστέ μοι φίλε,

 

Ταύτη τη στιγμή επιστρέφων από τον· περίπατον εύρον την ώραίαν επιστολήν Υμών. Άλλ ’ ένω μετ’ απληστίας την άνεγίνωσκον, έξαφνα έπαρουσιάσθηκαν ενώπιον μου 85 φαντάσματα, λαμπρά, ωσάν άστρα, ωραία ως μετέωρα φωτεινά. Η παρουσία των έγέμισε το σπήτι μου από λάμψιν καὶ δόξαν. «Είμεθα, λέγει , τότε ο ένας εκ των 85, οι χρόνοι τού Ανδρέου Λασκαράτου καὶ έρχόμεθα να ζητήσωμεν την κρίσιν σου. Μάς  έπήρε ένα προς ένα, μάς έφόρτωσε δόξα καὶ μεγαλείον, τιμή καὶ ύπόληψι. Κάθε ένας από ημάς  είναι φωτεινότερος από τον καλλίτερόν αστέρα, κάθε ένας απο ημάς είναι πολυτιμότερος από τον καλλίτερόν αδάμαντα. Σύντροφοί του είμαστε εις τούς αγώνας, σύντροφοί του στάς καταδιώξεις, άλλα σύντροφοί του καὶ εις την δόξαν. Και τώρα ενώ ημείς θέλομεν να καλέσωμεν καὶ άλλους συντρόφους μας πολλούς για να πάρουν και αυτοί ένας προς ένα από αυτήν την τιμή, απ’ αυτήν την λάμψιν, απ’ αυτήν τη δόξαν ,ο αυθέντης μας ο Λασκαράτος μας στέλνει αλλού, ως  αν είναι κανένας άξιος  να βασταζη τέτοιο μεγάλο βάρος δόξης και τιμής».

Ήκουσα  αυτά τα παράπονα  γεραρέ μου φίλε και νέος Σολωμών έκαμα την κρίσιν  και είπα «πηγαίνετε τιμημένοι και δοξασμένοι 85 χρόνοι, εκεί που ελάβατε την τιμήν και την δόξαν ,είμεθα χρόνοι που ολίγοι θνητοί ημπορούν να σας βαστάξουν επάνω των, καλέσατε 86ον συνάδελφον και άλλους όσους ημπορείτε πολλούς αν προστεθούν στην συντροφιά σας θα γείνουν ένδοξοι καὶ τιμημένοι.» Έδεχθησαν την απόφασίν, έπήραν τον 86ον, θα πάρουν καὶ άλλους καὶ έτσι έρχονται καὶ πάλιν εις Υμάς. Να τούς χαρήτε μέ ύγείαν τον 86ον και τούς άλλους μέ όλην την εύγενεστάτην οικογένειαν σας.

Έν Άργοστολίω τη 30 ’Απριλίου 1896.

προθυμότατος φίλος

Ό Κεφαλληνίας  ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ»

Σχολιάζοντας την επιστολή αυτή θα ήθελα να παρατηρήσω ότι: α)Ο συντάκτης της ήταν δεινός νομικός και θεολόγος και άριστος κανονολόγος υπογραφεί δε ως Αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς  β) Ότι ήταν ο αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς και είχαν προηγηθεί τόσον ο αφορισμός όσο και η καταδίωξη του Λασκαράτου στα ποινικά δικαστήρια από την Σύνοδο γ)ότι αναφέρεται ρητά στους χρόνους που πέρασαν «Σύντροφοί του είμαστε εις τούς αγώνας, σύντροφοί του στάς καταδιώξεις, άλλα σύντροφοί του καὶ εις την δόξαν.»

Στις 22 Ιανουάριου 1899 ο Αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς Γεράσιμος Δόριζας απευθύνει έγγραφο  αίτημα, προς την I. Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος το με αριθ. πρωτ. 50 «Περί άρσεως του αφορισμού έκδοθέντος άλλοτε κατά τού σατυρικού ποιητού Ανδρέου Λασκαράτου»

 Το κείμενο είναι εξαιρετικό σε ποιότητα δικανικού ύφους και στέρεα  επιχειρήματα δείχνει τεράστιο σεβασμό και αγάπη στο πρόσωπο του ποιητή έτσι ώστε εμμέσως να δικαιολογούνται, εν μετρώ, τα όσα διατύπωσε στα «Μυστήρια της Κεφαλονιάς» ο αφορισμένος. Αναφέρεται «Πολλά και  δεινά ο έξοχος ποιητής  υπέστη ένεκα του αφορισμού τούτου μαρτύρια…» Τελικά, ο αφορισμός κατά του Λασκαράτου ήρθη μόλις έναν χρόνο προ του θανάτου του (δηλ. το 1900) από τον μητροπολίτη Κεφαλληνίας, Γεράσιμο Δόριζα. Ο λόγιος  Αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς Γεράσιμος Δόριζας υπήρξε φωτεινή μορφή η οποία αναγνώρισε το κύρος και την εθνική παρουσία του μεγάλου Ληξουρώτη και με αγάπη στην προσφορά και στους αγώνες του ακολουθώντας τα λόγια του Χριστού έδωσε μάχη για την  Χριστιανική αποκατάσταση του ποιητή, αγνοώντας επιδεικτικά τον θρησκευτικό φανατισμό και την δεισιδαιμονία που κυριαρχούσε. Για όλα αυτά υπάρχει μια αλήθεια:

Ας ακούσουμε την φωνή του Λασκαράτου    

«Τίποτα φρονιμώτερο από το να θέλης να ζήσης. Μα θέλε να ζήσης με αξιοπρέπεια.»

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

11.8.2022

ΣΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥΣ

 

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ 

Στις 14 Νοεμβρίου 1863 στο Λονδίνο υπογράφεται η Συνθήκη της Ένωσης  της Επτανήσου με την Ελλάδα  χωρίς την παραμικρή συμμετοχή των Επτανησίων, αλλά και της Ελλάδος  . Η Συνθήκη για την Ένωση έδινε τέλος στη βρετανική κατοχή στα Επτάνησα . Η πολυπόθητη αυτή  ημέρα οφείλεται αποκλειστικά  στους αιματηρούς αγώνες των Επτανησίων και ιδίως των Ριζοσπαστών για την Ένωση της Επτανήσου με τη Μητέρα Ελλάδα .

Η απόφαση των Άγγλων να φύγουν από τα Επτάνησα δεν υπήρξε «δωρεά» , όπως θέλουν να υποστηρίξουν αγνοώντας τα πραγματικά ιστορικά στοιχεία. Όπως  προκύπτει από τα Πρακτικά του Βρετανικού Κοινοβουλίου στις αγορεύσεις των Gladstone, Gray, Maguire οι Άγγλοι ήθελαν να εξυπηρετήσουν μετά το επικείμενο άνοιγμα της διώρυγάς του Σουέζ άλλα πιο σημαντικά γεωστρατηγικά τους συμφέροντα(Κύπρος, Κρήτη κλπ.).  Η Βρετανία, ήταν μία δύναμη που δεν ήθελε επ' ουδενί μια αλλαγή στο status quo της Ανατολικής Μεσογείου. Ο δρόμος προς τις Ινδίες έπρεπε να παραμείνει πάσει θυσία και αποκλειστικά μια βρετανική υπόθεση. Τα Επτάνησα δεν είχαν πια τον γεωστρατηγικό ρόλο που είχαν στο παρελθόν ,τώρα το  ενδιαφέρον των Άγγλων ήταν η διατήρηση του δρόμου της Ανατολής. 

Γράφει ο Παναγιώτης Πανάς το 1888: «Η αγγλική κυβέρνησις, το μεν όπως εξέλθη της δυσκόλου εν Επτανήσω θέσεώς της, το δε όπως εδραιώσει την εν Ελλάδι επιρροήν της, ήτις τότε ήτο εις το κατακόρυφον αυτής σημείον, απεφάσισε να παραχωρήση τας υπ’ αυτής, δικαιώματι του ισχυρού, κατεχομένας νήσους, αλλ’ υπό τον όρον της εκλογής αρεστού αυτή ηγεμόνος και αποχής από πάσης προς απελευθέρωσιν των δούλων ημών αδελφών ενεργείας. Έμπορος, δεν ηδύνατο να λησμονήσει την πολιτικήν του συμφέροντος. Παρεχώρει την Επτάνησον, όπως κατακτήσει ηθικώς την Ελλάδα. Επίστευεν, ίσως, ότι ούτω πράττουσα θα κατώρθου να μεταφέρη τον αρμοστήν της από Κερκύρας εις Αθήνας, θέτουσα επί κεφαλής αυτού βασιλικόν στέμμα. Υπό τοιούτους όρους τελουμένη, η ένωσις είχεν απολέσει διά τους εν Κεφαλληνία ριζοσπαστικούς παν θέλγητρον, και ο Ιωσήφ Μομφεράτος, ο από της πρώτης αυτού εμφανίσεως εν τω πολιτικώ σταδίω καταπολεμήσας και ηγεμόνας και συνθηκολογίας και ελέη, ο ακάματος των αρχών της Γαλλικής Επαναστάσεως απόστολος, δεν ηδύνατο, χωρίς να προδώσει την πολιτικήν του πίστιν, να συμμετάσχη των τοιούτων ενεργειών και να εργασθή υπό σημαίαν ην ανέκαθεν κατεπολέμησεν». 

Η μακροχρόνια εξορία των δύο ριζοσπαστών ηγετών, του Ζερβού- Ιακωβάτου και του Μομφερράτου,  έδωσε την ευκαιρία στους «Ενωτιστές» με επικεφαλής τον συντηρητικό Ζακυνθινό Κωνσταντίνο Λομβάρδο, να ηγηθούν του ενωτικού αγώνα και, αφού διέγραψαν το δημοκρατικό-κοινωνικό περιεχόμενό του, τον περιόρισαν αποκλειστικά και μόνο στο σύνθημα της Ένωσης. Αντίθετα, οι «αληθείς Ριζοσπάστες» (Ηλίας Ζερβός–Ιακωβάτος, Ιωσήφ Μομφερράτος) θα επιμείνουν μέχρι τέλος στο κοινωνικό περιεχόμενο του ενωτικού αγώνα, αρνούμενοι να υπογράψουν τη βρετανόπνευστη Ένωση - μια Ένωση που αντικειμενικά συνέφερε την Αγγλία, η οποία «παραχωρούσε» τα Επτάνησα στην Ελλάδα, για να παρεμβαίνει καλύτερα, στο εξής, σε ολόκληρο το ελληνικό κράτος και - κατασυνέπεια - στις εξελίξεις στα Βαλκάνια και στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο Ζερβός Ιακωβάτος και ο Μομφεράτος  διαφώνησαν με τη συμβιβαστική τελική πράξη της Ένωσης και, αν και πρωτεργάτες της Ένωσης στους πιο δύσκολους καιρούς, αρνούμενοι να απολαύσουν τέτοιες επινίκιες δάφνες στο τέλος, αποχώρησαν από την ΙΒ’ Βουλή (προτελευταία Ιόνια Βουλή, (2/1862 – 7/1863)), στην οποία είχαν εκλεγεί τιμητικώς στις θέσεις του προέδρου και του αντιπροέδρου αντιστοίχως και δεν δεχτηκαν ούτε την υποψηφιότητα για τη ΙΓ΄ Βουλή της Επτανήσου (1863) που επρόκειτο να  ψηφίσει την αποδοχή των μυστικών συμφωνιών και την εκλογή του «εκλεκτού» νέου βασιλιά.

Στην συνθήκη τέθηκαν σκληροί όροι από τους Άγγλους : Οι όροι ήταν:

Α)Η οριστική ειρήνη με την Τουρκία. Εγκατάλειψη κάθε υποκίνησης, στήριξης, η βλέψεως ανεξαρτησίας, απελευθέρωσης, υπόδουλων Ελληνικών περιοχών . 

 

Επισημαίνω τις ευθείες επιφυλάξεις των μεγάλων Κεφαλλήνων ριζοσπαστών Ηλία Ζερβού Ιακωβάτου και Ιωσήφ Μομφερράτου κατά της πολιτικής των αποχωρούντων «προστατών», οι οποίοι ήταν υποστηρικτές της ακεραιότητας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας

 

Β)Εκλογή βασιλέα που θα μπορούσε να εγγυηθεί μια τέτοια πολιτική. Κυβέρνηση μοναρχική. Ο βασιλιάς να είναι συνταγματικός.

 

Γ)Η καταστροφή των Κερκυραϊκών φρουρίων και η ουδετερότητα της Κέρκυρας και των Παξών.

Η  ανατίναξη των φρουρίων της Κέρκυρας ήταν μια επαίσχυντη πράξη των Άγγλων , γιατί έπρεπε να μείνει ανοχύρωτη και ανυπεράσπιστη, γεγονός λίγο γνωστό πανελληνίως, το οποίο στιγμάτισε με ξεχωριστό τρόπο ο Γερ. Μαρκοράς στο ποίημά του «Τα κάστρα μας», για τη μεγάλη απώλεια που αμαύρωσε τη χαρά του κερκυραϊκού λαού. Γράφει χαρακτηριστικά και πολύ ρεαλιστικά σε μία στροφή του:

[…] Η φιλόνομη Αγγλία

τέτοια δόξα των Τούρκων φθονάει,

ξαρματώνει, ερημάζει, χαλάει,

πριν αφήσει τη μαύρη μας γη.

 

 

ΤΑ ΒΑΡΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ:

 

 Η Συνθήκη αυτή επέβαλε όμως και άλλα  αβάστακτα βάρη στους Επτανήσιους: Το Ελληνικό Κράτος υποχρεωνόταν να αυξήσει την ετήσια βασιλική χορηγία του εκλεκτού των Δυνάμεων Βασιλιά Γεωργίου του Α' κατά 10.000 στερλίνες, ποσό που θα προερχόταν από τα δημόσια έσοδα των Επτανήσων ! Επίσης θα τροποποιούνταν μέσα σε 15 χρόνια μετά την Ένωση τα ειδικά προνόμια που είχαν παραχωρηθεί στους Επτανήσιους από την αποικιακή κυβέρνηση της Μ. Βρετανίας για το εμπόριο και τη ναυσιπλοΐα. Και, πλην όλων αυτών, υποχρεωνόταν η Ελληνική Κυβέρνηση να αναλάβει το κόστος των συντάξεων («διά βίου») και αποζημιώσεων όλων των Βρετανών υπηκόων, που εργάζονταν στις υπηρεσίες της Ιόνιας Πολιτείας και έχαναν την εργασία τους λόγω λήξεως της βρετανικής εξουσίας.

 ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΗΛΘΑΝ ΚΑΙ ΕΦΥΓΑΝ ΣΑΝ  ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ ΑΠ’ ΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ .

«ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΝΑ ΧΑΙΡΕΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΙ, ΣΩΜΑΤΙΚΩΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΩΣ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΟΙ.»

«ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΝΑ ΧΑΙΡΕΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΙ, ΣΩΜΑΤΙΚΩΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΩΣ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΟΙ.» Τα Χριστούγεννα ήταν η πιο αγαπημένη μας γιορτή όταν είμασταν παιδιά . Εκείνες τις μέρες οι πόρτες άνοιγαν διάπλατα και όλοι, φτωχοί και πλούσιοι, κάτι είχαν να χαρούν. Όλοι περίμεναν τον ταχυδρόμο με τα νέα και εμβάσματα από τους ξενιτεμένους και τους ναυτικούς του χωριού. Για μας η χαρά ήταν μεγάλη γιατί τα γράμματα έφερναν και τους μποναμάδες μας. Όπως και να το κάνουμε, Χριστούγεννα χωρίς κάλαντα δεν γίνονται. Φέτος λόγω πανδημίας δεν θάχουμε κάλαντα. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη απώλεια στην πιο δύσκολη χρονιά που περάσαμε. Ο βρομόκαιρος δεν μας φόβιζε πήραμε τα όπλα μας τα τρίγωνα μας και βγήκαμε να πούμε τα κάλαντα. «Άμα νειρόσαστε βόλτα, κάλλιο ντυθείτε, ποδεθείτε, θα χαλάσει ο Θεός τον κόσμο.» είπε η νόνα (η γιαγιά) μου . Φορέσαμε τα χοντρά μας κι από πάνω μια νιτσεράδα για την βροχή και βγήκαμε στους δρόμους. «Καλήν εσπέραν άρχοντες». Φως από λαμπερά παιδικά χαμόγελα πλημμύριζε τις γιορτές στα χωριά μας. Ζούσαμε τότε στην εποχή του ασπρόμαυρου, χωρίς τηλεόραση, χωρίς ηλεκτρισμό και ζεστό νερό, με λασπωμένους δρόμους αλλά με πολλή ανθρώπινη ζεστασιά .Αυτή πού λείπει εντελώς σήμερα. Δεν είχαμε ηλεκτρισμό , ούτε Χριστουγεννιάτικά δέντρα να στολίσουμε, δεν υπήρχαν πολύχρωμα λαμπιόνια(που λεφτά για τέτοιες πολυτέλειες εκείνη την εποχή) ,είχαμε όμως την χαρά της γιορτής, να πούμε τα κάλαντα και να μάς δώσουν για τον κόπο μας ένα κουραμπιέ ή ένα φράγκο (μια δραχμή). Η μουσική που συνόδευε την πανδαισία των καλάντων ήταν το τρίγωνο ή κάποια κιθάρα (πράγμα σπάνιο).Και αργά το απόγευμα της παραμονής των Χριστουγέννων αφού μετρούσαμε την είσπραξη την παραδίδαμε στην μάνα ,που θα μας άφηνε καμμιά δεκαριά δραχμές για τους βόλους που θ’ αγοράζαμε. Το βραδάκι της παραμονής το σπίτι μοσχοβολούσε από τα φαγητά και τα γλυκίσματα που ετοιμάστηκαν από την νόνα και την μάνα κι έπειτα ακολουθούσε το υποχρεωτικό μπάνιο με το νερό που ζεσταίνονταν την γκαζιέρα κι ήταν η απαραίτητη προετοιμασία για την Μεγάλη Μέρα και είχε και τα σχετικά κλάματα από την σαπουνάδα που έμπαινε στα παιδικά μας μάτια. Κόντευε να ξημερώσει όταν ακούσαμε την πρώτη καμπάνα, η μάνα να μας φορέσει τα γιορτινά μας ρούχα, σε λίγο βγήκαμε όλοι μαζί να πάμε στην εκκλησία. Σαν παιδιά έπρεπε οπωσδήποτε να μεταλάβουμε και μετά την νυχτερινή λειτουργία νωρίς το πρωί να γυρίσουμε στο σπίτι να αρχίσουμε το παιχνίδι μέχρι που να πάει μεσημέρι να κάτσουμε όλη η οικογένεια γύρω από το τραπέζι, να σερβίρει η μάνα το αρνάκι στο φούρνο με πατάτες και ο πατέρας να κόψει τελετουργικά το Χριστόψωμο. Πριν αρχίσει το σερβίρισμα έπρεπε να ψάλλουμε όλοι μαζί το «Χριστός γεννάται» . Αξέχαστα χρόνια αγάπης και θύμησης. Σήμερα θυμόμαστε τα μέρη που μεγαλώσαμε. Είχαμε αλλάξει ζωή. Και σπίτια και έπιπλα. Οι γονείς κι η νόνα ταξίδεψαν στη Άνω Ιερουσαλήμ. Βρέθηκα κάποια περασμένα Χριστούγεννα του στο σπίτι στο χωριό τέτοιες μέρες. Ευτυχώς το σπίτι ,το» λυόμενο» είναι όπως τότε. Τώρα όμως το σπίτι βουβό ,άδειο από φωνές, στο εικονοστάσι η Παναγιά Βρεφοκρατούσα κι οι εικόνες των αγαπημένων. Λάθος μεγάλο να ανοίξω μετά από χρόνια το μαθητικό γραφείο μου και χωρίς να το σκεφτώ, να πάρω το κουτί με τις κασέτες που όλα τα χρόνια μάζευα ,όλα τα τραγούδια 60-70.Ηρθαν στο νου μου εκείνα τα αξέχαστα χρόνια που τώρα χάθηκαν κι ήταν σαν να είχα πετάξει ένα κομμάτι της ζωής μου στα σκουπίδια. Βρήκα το παλιο κασετόφωνο κι έβαλα την κόκκινη κασέτα με τις μελωδίες του 1960-1970!Στο ίδιο κουτί κι οι μαθητικές φωτογραφίες και γράμματα σε αγαπημένους . Με αφετηρία λοιπόν το 1960, στάθηκα «στου χρόνου τον καθρέφτη» και γύρισα το ρολόι στο «τότε». Ήτανε νοσταλγική η ανάμνηση σ’ ένα χώρο αγάπης , με πόνο όμως για τα χρόνια που πέρασαν, τις ελπίδες που έσβησαν, τα χωριά που ερήμωσαν, την Χριστουγεννιάτικη λειτουργία που δεν γίνεται την νύχτα, αφού ο παπάς μας ιερουργεί πλέον στο άνω Θυσιαστήριο, οι πόρτες είναι αμπαρωμένες ,λίγα παιδιά λένε τα κάλαντα, με τον ίδιο καιρό όμως, από το πρωί έριχνε η βροχή κι ο βοριάς φυσούσε με λύσσα…. Φέτος τα Χριστούγεννα, ανακαλύψτε τουλάχιστον ξανά τις ξεχασμένες αναμνήσεις σας!! «Χρόνια πολλά να χαίρεστε πάντα ευτυχισμένοι, σωματικώς και ψυχικώς να είστε πλουτισμένοι.» ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και με ΥΓΕΙΑ

ΑΝΤΙΟ ΔΑΣΚΑΛΕ +ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ

 

ΑΝΤΙΟ ΔΑΣΚΑΛΕ

+ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ

(1931-2021)

Λυκειάρχης ε.τ

Γεννήθηκε στο χωριό Ξενόπουλο το 1931,σπούδασε Φιλολογία και υπηρέτησε στο Γυμνάσιο Ριζοκάρπασου στην Κύπρο μετά υπηρέτησε  στην Κεφαλλονιά στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης .

Είχα την τύχη να τον έχω Καθηγητή Φιλολογίας  στο Λύκειο Αρρένων Αργοστολίου και τον πιο αγαπημένο κοντινό μου άνθρωπο σχεδόν  «δεύτερο πατέρα» και τον ευγνωμονώ για ότι προσέφερε. Από τους ανθρώπους που μας σημάδεψαν τους μαθητές του και μίλησαν στις ψυχές μας! Τέτοιοι άνθρωποι, δεν "τελειώνουν" ποτέ! Από κει που σταματά η ζωή τους, μιλούν οι αξίες που φύτεψαν στα φυσικά και πνευματικά τους παιδιά- στους μαθητές τους, οικείους τους...

Ο Αριστομένης  Γεωργάτος, υπήρξε ο Δάσκαλος μας και παρέμεινε  πάντα ο παιδαγωγός, ο επιστημονικός ανταποκριτής και κριτής και οικοδόμος της περιπέτειας μας στην γνώση , στη μάχη του πνεύματος και την παρέδιδε κάθε φορά στους νέους με νέα όπλα, με νέα δύναμη και  με μεγαλύτερο ενθουσιασμό. Η εμβάθυνση στις ιδέες ίσως θεωρείται μια πολυτέλεια και προνόμιο κάποιων λίγων. καθένας μπορούσε εύκολα να καταλάβει  πως δάσκαλος μας ήταν άνθρωπος με μεγάλη εσωτερική αξία και δεν θα αντάλλασσε με τίποτε τη στάση ζωής που είχε επιλέξει. Ο στόχος του  να ζεστάνει  λίγο την καρδιά των μαθητών του  και ν’ ανάψει μια μικρή φλογίτσα στο πνεύμα τους. Έτσι, για να γίνει ο κόσμος ομορφότερος!

Ποιος από εμάς , τους μαθητές του, δεν ζήτησε την συμβουλή του, το εποπτικό του μάτι , τη γνώση του, ποιος δε συζήτησε μαζί του για μυθολογία ή για το λογοτεχνικό έργο του  Καζαντζάκη, για τον Όμηρο. Όλοι τρέχαμε μέχρι τα βαθιά γεράματα του να ξαποστάσουμε στην γνώση και στην σοφία του.

Όλοι τον φέρνουμε στο νου μας σαν τον Άνθρωπο που συνδύαζε την εμπειρία της ωριμότητας με την αυθεντικότητα και το πάθος της εφηβείας. Ένας άνθρωπος που μπορούσε να κινείται με άνεση και ισορροπία ανάμεσα στο Ατομικό και στο Συλλογικό, στην λατρεία του για την Ελλάδα και τον Άνθρωπο για το παιδί και την Αλήθεια. Ο «δάσκαλος» μας έδωσε στους μαθητές του μια άλλη διάσταση, συνδέοντας την γνώση  και την  ψυχική με την κοινωνική πραγματικότητα, την επιθυμία με το χρέος, τη ματαίωση με την ονειροπόληση

Σε όλη την πορεία του ο Αριστομένης Γεωργάτος  εφαρμόσατε τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη: « Ο ιδανικός δάσκαλος είναι εκείνος που γίνεται γέφυρα για να περάσει αντίπερα ο μαθητής του. Κι όταν πια του διευκολύνει το πέρασμα, αφήνεται χαρούμενα να γκρεμιστεί, ενθαρρύνοντάς το μαθητή του να φτιάξει δικές του γέφυρες.»

Το χωριό μας τα Σπαρτιά και όλη η Κεφαλλονιά στερείται έναν πνευματικό φάρο.

Για εμάς ο καθηγητής Αριστομένης Γεωργάτος  υπήρξε ο αγαπητός δάσκαλος, ο δεύτερος πατέρας, ο άνθρωπος που απέδειξε πως η ζωή έχει το νόημα που της δίνεις! Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του στην αγαπημένη χήρα του και τα λατρεμένα του παιδιά.

ΑΝΤΙΟ ΔΑΣΚΑΛΕ

 

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

11/11/2021

ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΗ (21/5/1864-21/5/2021)

ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΗ (21/5/1864-21/5/2021) ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ Στις 21 Μαΐου του 1864 τα Επτάνησα μετά τους αιματηρούς αγώνες των παιδιών τους κατά της τυραννίας εντάσσονται επισήμως στην Μάννα Ελλάδα. Τα Επτάνησα υπήρξαν σημαντικός παράγοντας του Ελληνικού διαφωτισμού όπως οι Ευγένιος Βούλγαρης, Βικέντιος Δαμοδός, Νικόλαος Κούρτζολας, Νικηφόρος Θεοτόκης, Νεόφυτος Βάμβας. Έλαβαν οι Επτανήσιοι αποφασιστικό μέρος στον Αγώνα του 1821 ενώ τελούσαν υπό την Αγγλική Κατοχή. Οι Επτανήσιοι ριζοσπάστες δραστηριοποιούνται έντονα για την ενσωμάτωση των Ιονίων Νήσων με την μητέρα πατρίδα και πλήρωσαν ακριβά τον αγώνα αυτό. Ήρθε επιτέλους η λαμπρή μέρα της Ενώσεως (21/5/1864). Την 22 Ιούλιου του 1864, ο βουλευτής Μ. Σχοινάς, ανερχόμενος στο βήμα και υποδεχόμενος τους Επτανήσιους βουλευτές στην Ελληνική βουλή αναφέρει : «Σεις αδελφοί Επτανήσιοι [...] διεσώσατε την ζωήν της εθνικότητος, την γλώσσαν, την θρησκείαν και τας ιστορικάς παραδόσεις [...]».Στην ιδία συνεδρίαση ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης λέγει: «.. η Ελλάς του 1821 αναγγενάται και ταυτίζεται μετά της Ελλάδος του 1864» Σημαντικό γεγονός για τα Επτάνησα ήταν η ίδρυση στην Κέρκυρα της Ιονίου Ακαδημίας, του πρώτου ελληνικού πανεπιστημίου, το 1824. Σπουδαίοι επιστήμονες, λόγιοι και φιλόσοφοι δίδασκαν στην Ακαδημία και όταν, μετά την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, έπαψε αυτή να λειτουργεί, πολλοί από τους καθηγητές επάνδρωσαν το Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Η ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας, ένα όραμα του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, είναι αποτέλεσμα της φιλικής του σχέσης με τον πλούσιο Άγγλο Ελληνομαθή λόρδο Φρειδερίκο Γκύλφορν(1766 - 1827). Η Ιόνιος Ακαδημία έζησε για σαράντα ολόκληρα χρόνια, μέχρι το 1864 όπου η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα σήμανε και το τέλος της λειτουργίας της. Όταν η Επτάνησος ενώθηκε με την Ελλάδα (το 1864), αντί να αναδομηθεί η Ιόνιος Ακαδημία καταργήθηκε. Η Βουλή των Ελλήνων στις 20-12-1865 . έκλεισε το πρώτο ελληνικό Πανεπιστημιακό Ίδρυμα με το νόμο ΡΗ' «περί διοργανώσεως της Εκπαιδεύσεως κατά την Επτάνησον». Ο Κερκυραίος Ιωάννης Καποδίστριας είναι ο θεμελιωτής της νέας Ελλάδας που βγήκε από την Επανάσταση του 1821. Οι Επτανήσιοι έφεραν στην Κοινοβουλευτική ζωή της Ελλάδας την εμπειρία τους από αγώνες πολιτικούς, εθνικούς, κοινωνικούς. Δεν είναι τυχαίο ότι τα πρώτα βήματα του Κοινωνισμού στην Ελλάδα συνδέονται με ονόματα Επτανησίων, όπως: του Π. Πανά, του Ρόκου Χοϊδά, του Δρακούλη, του Μαρίνου Αντύπα. Οι Επτανήσιοι, έφεραν μαζί τους στην Ελλαδική κοινωνία μια πνευματική παράδοση , που εκφράζεται με ονόματα όπως ο Σπ. Ζαμπέλιος, ο Πέτρος Βράιλας Αρμένης, ο Παύλος Καλλιγάς και άλλοι, όπως ο μέγιστος Δ. Σολωμός. Μεγάλες μορφές της επιστήμης ήταν Επτανήσιοι, όπως ο καθηγητής της Ιατρικής Φωτεινός Πανάς, οι καθηγητές, Γεράσιμος Πεντόγαλος, Χάρης, Τουλ, Γεώργιος Αυλάμης , Κων/νος Αλιβιζάτος, Σπυρίδων Μαρινάτος και τόσοι άλλοι. Από τον 18ο αιώνα έχουμε πληθώρα συνθετών οι οποίοι συμβάλλουν τα μέγιστα στην ίδρυση της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής: Στέφανος Πογιάγος, Νικόλαος Μάντζαρος, Σπυρίδων Ξύνδας, Ιωσήφ Λιβεράλης, Παύλος Καρρέρ, Διονύσιος Ροδοθεάτος, Σπύρος Σαμάρας, Γεώργιος Λαμπελέτ, Διονύσιος Λαυράγκας. Τα Επτάνησα, επηρεασμένα σε όλες τις μορφές της πολιτιστικής τους έκφρασης από τη Δύση, συνεπώς και στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και από τη μουσική της και ιδιαίτερα από εκείνη της Ιταλίας, αποτέλεσαν τον κύριο φορέα δημιουργίας της ελληνικής λόγιας μουσικής. Γέννημα της κοινής ιστορικής τους τύχης, η επιρροή της ιταλικής μουσικής επεκτάθηκε τόσο στη λαϊκή μουσική των Επτανήσων, όσο και στην καντάδα και το λαϊκό τραγούδι. Η Επτανησιακή εκκλησιαστική μουσική φαίνεται να είναι απόγονος της Κρητικής εκκλησιαστική μουσικής, συνδυάζοντας δυτικά και βυζαντινά στοιχεία. Ο Επτανησιακός Ριζοσπαστισμός συνιστά μια πρωτοποριακή, ριζοσπαστική και ρηξικέλευθη ιδεολογία, όχι μόνο για τα δεδομένα του τοπικού πλαισίου της αυστηρά διαρθρωμένης ταξικής κοινωνίας, αλλά και για εκείνα που χαρακτήριζαν το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο του πρώτου μισού του 19ου αιώνα. ΟΙ Ριζοσπάστες Βουλευτές στο Ελληνικό Κοινοβούλιο του 1864 το 1869 εξαφανίζονται οριστικά από το πολιτικό προσκήνιο μαζί και ρηξικέλευθες ιδέες τους. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός, την εποχή της Αγγλικής κατοχής ότι η εθνική ιδέα είχε κατακυριεύσει τις ψυχές και τις διάνοιες των Επτανήσιων, υπερβαίνοντας τις πολύπλοκες αντιφάσεις, συγκρούσεις και ανισότητες της επτανησιακής κοινωνίας, τότε που κάποιοι ονειροπόλοι πατριώτες, με όπλα τους το όραμα και το λόγο, τόλμησαν να αφυπνίσουν τις επτανησιακές συνειδήσεις και να αντιμετωπίσουν με όποιο κόστος τη μεγαλύτερη αποικιοκρατική αυτοκρατορία της εποχής τους την εποχή της παντοδυναμίας της. Οι Επτανήσιοι έδωσαν το αίμα τους για την Ελευθερία της Πατρίδας πάντοτε και σ’ όλους τους αγώνες, πρώτοι. Υπήρξαν και έμειναν πάντοτε Έλληνες και η αφομοίωση τους στα Ελληνικά πράγματα ,υπήρξε Εθνική επιταγή. Τα νησιά μας ακολουθούν τη μοίρα του ελληνικού κράτους, έχοντας πάντα συνείδηση της ιδιαιτερότητας που τα χαρακτηρίζει γιατί οι Επτανήσιοι, παρά τις δυσκολίες, συνεχίζουν να αγωνίζονται και να δημιουργούν σ’ όλο το κόσμο να δημιουργούν πάντοτε με τη λατρεία στον τόπο τους , στους Αγίους τους , στην ποίηση και μουσική ,μέσα από κείνο το διάφανο του αφρού της θάλασσας, με το οποίο ζυμώνονται τα οράματα και οι χίμαιρες των ανθρώπων. Παραθέτω ένα ποίημα του Κεφαλλονίτη ποιητή Γεωργίου Μολφέτα, εμπνευσμένο από τους αγώνες των, ένα χρόνο μετά την Ένωση. Οι στίχοι του είναι όντως επίκαιροι, γι’ αυτό και διδακτικοί: «Οι νέοι π’ ανασταίνονται, να μην αλησμονάνε πως αν ελεύτερη ζωή σαν Έλληνες περνάνε, σ’ εκείνους την οφείλουνε τους γέροντες προμάχους, που δέσμιοι, σε φυλακές και εξόριστοι σε βράχους, ακλόνητοι στο αίσθημα και στην πεποίθησή τους, επάλαισαν και εδείξανε μεγάλο το νησί τους.» ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΗ

Μ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ

ΟΙ ΚΕΦΑΛΛΟΝiΤΕΣ ΓΙΑΤΡΟΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

ΟΙ ΚΕΦΑΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑΤΡΟΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821: